در سال‌های اخیر، پزشکان دریافته‌اند که بدن توانایی درمان خود را دارد. پلاسمای غنی از پلاکت یا PRP نوعی داروی احیاکننده است که می‌تواند این توانایی‌ها را مهار و فاکتورهای رشد طبیعی بدن را برای بهبود بافت‌ها تقویت کند.
برخی از پزشکان در حال حاضر از درمان PRP برای تشویق رشد مو ، ترویج بهبودی عضلات و درمان علائم آرتریت استفاده می‌کنند.
سایر متخصصان پزشکی با استفاده از PRP خارج از کاربردهای دارویی تایید شده آن مخالف هستند. برای مثال، کالج آمریکایی روماتولوژی (ACR) و بنیاد آرتریت (AF) اکیداً استفاده از آن را در درمان آرتروز زانو یا لگن (OA) توصیه نمی‌کنند.
اگرچه ممکن است این روش تزریقی، برای افراد ناآشنا ترسناک به نظر برسد، اما در واقع بسیار ایمن است و به دلیل استفاده از مواد بی‌حس کننده موضعی تقریبا بدون درد انجام می‌شود. پلاسمای غنی از پلاکت همچنین برای چندین دهه در سیستم بیمارستانی استفاده شده است. در اینجا همه چیزهایی است که باید در مورد این درمان نوآورانه بدانید:
پلاسما چیست و پلاکت چیست؟
پلاسما قسمت مایع خون کامل است. این ماده عمدتاً از آب و پروتئین تشکیل می‌شود و محیطی را برای گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها برای گردش در بدن فراهم می‌کند. پلاکت‌ها که ترومبوسیت نیز نامیده می‌شوند، سلول‌های خونی هستند که باعث لخته شدن خون و سایر عملکردهای لازم برای بهبود رشد می‌شوند. فعال شدن پلاکت نقشی کلیدی در روند بهبود طبیعی بدن دارد.
پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) چیست و تزریق پی آر پی چگونه است؟
در درمان پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) از تزریق غلظت پلاکت‌های خود بیمار برای تسریع بهبودی تاندون‌ها، رباط‌ها، عضلات و مفاصل آسیب دیده استفاده می‌شود. به این ترتیب، تزریق این ماده از سیستم درمانی بدن هر بیمار برای بهبود مشکلات اسکلتی عضلانی استفاده می‌کند.
تزریق PRP با اخذ یک تا چند لوله از خون فرد و عبور آن از طریق یک سانتریفیوژ برای متمرکز کردن پلاکت‌ها تهیه می‌شود. سپس این پلاکت‌های فعال، مستقیماً به بافت آسیب دیده یا بیمار بدن شما تزریق می‌شود. این کار فاکتورهای رشد را آزاد می‌کند و باعث تحریک و افزایش تعداد سلول‌های ترمیمی تولیدی توسط بدن می‌شود.
گاهی اوقات از تصویربرداری اولتراسوند برای هدایت تزریق استفاده می‌شود.
پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) چه می‌کند؟
انواع مختلف محصولات PRP معمولا به صورت تزریقی برای التیام و ترمیم جراحات تزریق می‌شوند. وظیفه پلاکت‌ها در بدن کمک به لخته شدن خون در هنگام آسیب است. سیتوکین‌ها و فاکتورهای رشد موجود در پلاکت‌ها می‌توانند به ترمیم جراحات و تشویق به بهبود کمک کنند.
مطالعات نشان داده‌اند که PRP برای موارد زیر مفید است یا ممکن است مفید باشد:
- آرنج تنیس بازان (اپیکوندیلیت جانبی)
- استئوآرتریت زانو: برای کاهش درد، بهبود عملکرد و احتمالاً کمک به ترمیم غضروف با گزینه‌های دیگری ترکیب می‌شود. نوع خاصی از PRP به نام پی آر پی ضعیف از لکوسیت یا LP-PRP به عنوان مفیدترین روش برای استئوآرتریت زانو پیشنهاد می‌شود.
- آسیب‌های ورزشی مانند کشیدگی عضلات، رگ به رگ شدن مفصل یا پارگی رباط
- زخم‌ها
- ریزش مو
مزایای آن چیست؟
برخی مزایای احتمالی استفاده از این روش شامل موارد زیر است:
رشد مو
تزریق پی آر پی به پوست سر، ممکن است به کاهش التهابی که می‌تواند منجر به ریزش مو شود کمک کند. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۵ گزارش می‌دهد که مردانی که درمان PRP را دریافت می‌کنند، نسبت به مردانی که این درمان را دریافت نکرده‌اند، موها بیشتر و با تراکم بسیار بیشتری رشد می‌کنند.
با این حال، این تنها یک مطالعه در مقیاس کوچک بود و تحقیقات کنترل شده بیشتری برای ارزیابی کامل اثربخشی این روش در رشد مو ضروری است.
التیام بافت
پزشکان ممکن است از تزریق PRP برای کمک به بهبود بافت استفاده کنند. نویسندگان مقاله‌ای در سال ۲۰۱۴ دریافتند که سه نوبت تزریق پی آر پی علائم را در شرکت کنندگان با آسیب زانو به نام تاندیوپاتی مزمن کشکک، کاهش می‌دهد. در این مطالعه، محققان موارد ۲۸ ورزشکار را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.
یک منبع در سال ۲۰۱۸ همچنین اشاره می‌کند که درمان‌های PRP ممکن است به کاهش درد و بهبود در موارد آسیب رباط و تاندون کمک کند. با این حال، نویسندگان به این نتیجه رسیدند که تحقیقات بیشتری برای ارزیابی کامل اثربخشی درمان ضروری است.
علاوه بر این، درمان‌های پی آر پی ممکن است به بهبود استخوان کمک کند. با این حال، مطالعات در این زمینه در مورد مزایای این روش بی نتیجه است. یک بررسی در سال ۲۰۲۱ نشان می‌دهد که عدم استانداردسازی در تهیه و استفاده از PRP می‌تواند عاملی در این گزارش‌های غیرقطعی باشد.
کاهش التهاب
پزشکان ممکن است از پی آر پی برای کاهش التهاب در افراد مبتلا به OA و آرتریت روماتوئید استفاده کنند. این التهاب می‌تواند منجر به دردناک و سفت شدن مفاصل شود. با این حال، استفاده از PRP برای درمان انواع آرتریت بحث برانگیز است. ACR و AF اکیداً استفاده از این روش درمانی را در درمان استئوآرتریت زانو یا لگن توصیه نمی‌کنند.
نگرانی‌های مربوط به درمان PRP
از آنجایی که پی آر پی به امید بهینه‌‌سازی پاسخ التهابی اولیه درمان تجویز می‌شود، احتمالاً داروهای ضد التهابی باید در زمان استفاده از این نوع درمان، متوقف شوند.
همچنین، PRP حاوی عوامل رشد درون زا است، بنابراین برخی از آژانس‌ها آن را یک ماده افزایش دهنده عملکرد می‌دانند. به عنوان مثال، آژانس جهانی ضد دوپینگ و آژانس ضد دوپینگ ایالات متحده، تزریق پی آر پی در عضلات را ممنوع می‌کنند، زیرا این احتمال وجود دارد که فاکتورهای رشد عملکرد فرد را افزایش دهند.
با این حال، در حال حاضر هیچ داده‌ای وجود ندارد که نشان دهد PRP در واقع یک ماده افزایش دهنده عملکرد است. لیگ های بزرگ ورزشی حرفه ای هنوز به موضوع پی آر پی نپرداخته‌اند.
هنگامی که پلاکت‌ها از جانب بیمار استفاده کننده باشد، انتظار نمی رود که محصول آلرژی ایجاد کند یا خطر عفونت متقابل را داشته باشد.
یکی از محدودیت‌های اصلی محصولات پی آر پی این است که آماده‌سازی آن در هر بیمار می‌تواند متفاوت باشد. هیچ دو آماده‌سازی مشابه نیستند. درک ترکیب این درمان‌ها مستلزم اندازه‌گیری عوامل پیچیده و متفاوت متعددی است. این تنوع درک ما را از زمان و چگونگی موفقیت و شکست این درمان‌ها و موضوع تلاش‌های تحقیقاتی فعلی محدود می‌کند.
عوارض جانبی
تزریق پی آر پی شامل استفاده از پلاکت‌های خود فرد است، به همین دلیل است که افرادی که این درمان را دریافت می کنند معمولاً هیچ واکنش نامطلوبی به تزریق ندارند. با این حال، ممکن است در محل تزریق یا اطراف آن دچار سوزش، درد یا خونریزی شوند.
اکثر افراد تقریباً بلافاصله پس از تزریق PRP می‌توانند فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرند.
هزینه PRP چقدر است؟
این روش درمانی، همانند دیگر روش‌های درمانی مرتبط با زیبایی، تحت پوشش بیمه قرار ندارد. به همین دلیل است که پیش از اقدام به انجام پی آر پی، لازم است تا اطلاعات دقیقی از نحوه قیمت گذاری آن کسب کنید. قیمت پی آر پی برای مو یا نقاط دیگر بدن، تحت تاثیر عوامل متعددی است که به آن خواهیم پرداخت.
یکی از عوامل تاثیرگذار در قیمت‌گذاری پی آر پی تعداد جلسات درمانی مورد نیاز تا نیل به نتیجه مطلوب است. طبیعی است که هرچقدر تعداد این جلسات بیشتر باشد، هزینه PRP نیز افزایش پیدا می‌کند.
پی آر پی برای نقاط بسیاری قابل استفاده است. هرچه حساسیت تزریق در ناحیه‌ای از بدن بیشتر باشد، قیمت آن نیز افزایش پیدا می‌کند. همچنین هرچقدر نواحی تزریق، وسیع‌تر باشند، زمان و انرژی بیشتری مورد نیاز است و افزایش هزینه دور از انتظار نخواهد بود.
به طور کلی و به صورت میانگین، می‌توان قیمت هر جلسه پی آر پی را ۹۰۰۰۰۰۰ ریال برآورد کرد.
