آیا مواد غذایی تراریخته به بدن آسیب می‌رساند؟

مواد غذایی تراریخته

از آنجایی که شیوع ارگانیسم‌های اصلاح ژنتیکی (GMO) یا در اصطلاح ترکیبات تراریخته، همچنان در حال افزایش است، علاقه عمومی فزاینده‌ای برای اطلاعات مربوط به ایمنی این محصولات وجود داشته است.

نگرانی‌ها عموماً بر این موضوع متمرکز می‌شوند که چگونه GMO ممکن است بر محیط زیست تأثیر بگذارد یا چگونه ممکن است بر مصرف کننده تأثیر بگذارد. یکی از نگرانی‌های خاص، احتمال تأثیر منفی مواد تراریخته بر سلامت انسان است. این می‌تواند ناشی از تفاوت در محتوای غذایی، پاسخ آلرژیک، یا عوارض جانبی نامطلوب مانند سمیت، آسیب اندام، یا انتقال ژن باشد.

برای رفع این نگرانی‌ها، بیش از ۱۰۰ مطالعه تحقیقاتی در مورد مقایسه اثرات غذاهای سنتی با غذاهای اصلاح شده ژنتیکی انجام شده است که نتایج آنها در مجلات مختلف بررسی شده است.

اگرچه دانستن اینکه به چه کسی باید اعتماد کرد و به چه چیزی در مورد این موضوع اعتقاد داشت، یک نبرد مداوم است، گروه‌های بهداشتی بزرگ، از جمله انجمن پزشکی آمریکا و سازمان بهداشت جهانی، از تحقیقات گروه‌های مستقل در سراسر جهان به این نتیجه رسیده‌اند که مواد غذایی تراریخته به طور کلی، برای مصرف‌کنندگان بی‌خطر هستند. در مورد سمیت، این شامل هر گونه خطر مربوط به سلامت اندام، جهش، بارداری و فرزندان و پتانسیل انتقال ژن به مصرف کننده است.

مواد غذایی تراریخته یا GMO چیست؟

“GMO” که مخفف ارگانیسم اصلاح شده ژنتیکی است، به هر موجودی اطلاق می‌شود که DNA آن با استفاده از فناوری مهندسی ژنتیک اصلاح شود.

در صنایع غذایی محصولات تراریخته، به دلایل مختلف، از جمله بهبود رشد، محتوای غذایی، پایداری، مقاومت در برابر آفات و سهولت کشاورزی، ژن‌هایی به آنها اضافه می‌شود.

در حالی که می‌توان به طور طبیعی از طریق پرورش انتخابی به غذاها صفات مطلوب داد، این فرآیند چندین نسل طول می‌کشد. همچنین، پرورش‌دهندگان ممکن است برای تعیین اینکه کدام تغییر ژنتیکی منجر به یک صفت جدید شود، مبارزه کنند.

اصلاح ژنتیکی با استفاده از تکنیک‌های علمی که ویژگی خاص مورد نظر را به گیاه می دهد، به طور قابل توجهی این روند را تسریع می‌کند.

به عنوان مثال، یکی از رایج‌ترین محصولات تراریخته ذرت Bt است که برای تولید سم حشره کش Bt اصلاح ژنتیکی شده است. با ساخت این سم، ذرت قادر به مقاومت در برابر آفات است و نیاز به آفت کش ها را کاهش می دهد.

در حالی که محصولات تراریخته کشاورزی را بسیار آسان‌تر می‌کنند، نگرانی‌هایی در مورد تأثیر بالقوه آنها بر محیط‌زیست و ایمنی آنها برای مصرف انسان وجود دارد.

با این حال، سازمان غذا و دارو (FDA)، آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) و USDA معتقدند که این محصولات به طور کلی برای مصرف انسان و حیوان بی خطر هستند.

محصولات تراریخته چگونه ساخته می‌شوند؟

مهندسی ژنتیک فرآیندی است که شامل:

1. شناسایی اطلاعات ژنتیکی – یا “ژن” – که به یک موجود زنده (گیاه، حیوان یا میکروارگانیسم) یک ویژگی دلخواه می‌دهد.
2. کپی کردن آن اطلاعات از ارگانیسمی که این ویژگی را دارد
3. قرار دادن این اطلاعات در DNA یک موجود دیگر
4. سپس رشد ارگانیسم جدید

ساخت یک گیاه GMO قدم به قدم

شناسایی

برای تولید یک گیاه تراریخته، دانشمندان ابتدا مشخص می‌کنند که می‌خواهند آن گیاه چه ویژگی هایی مانند مقاومت در برابر خشکی، علف کش ها یا حشرات داشته باشد. سپس، یک موجود زنده را پیدا می‌کنند که قبلاً آن ویژگی را در ژن‌های خود دارد.

در این مثال، دانشمندان می‌خواستند ذرت مقاوم در برابر حشرات بسازند تا نیاز به سم پاشی آفت کش را کاهش دهند. آنها ژنی را در یک باکتری خاک به نام Bacillus thuringiensis (Bt) شناسایی کردند که یک حشره‌کش طبیعی تولید می‌کند که سال‌هاست در کشاورزی سنتی و ارگانیک مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کپی

پس از اینکه دانشمندان ژنی را با ویژگی مورد نظر پیدا کردند، آن ژن را کپی می‌کنند. برای ذرت Bt، آنها ژنی را در Bt کپی کردند که ویژگی مقاومت در برابر حشرات را فراهم می‌کند.

درج

در مرحله بعد، دانشمندان از ابزارهایی برای وارد کردن ژن در DNA گیاه استفاده می‌کنند. دانشمندان با قرار دادن ژن Bt در DNA گیاه ذرت، ویژگی مقاومت به حشرات را به آن دادند.

این صفت جدید دیگر صفات موجود را تغییر نمی‌دهد.

رشد

در آزمایشگاه، دانشمندان گیاه ذرت جدید را پرورش می‌دهند تا مطمئن شوند که ویژگی مورد نظر (مقاومت به حشرات) را پذیرفته است.

در صورت موفقیت، دانشمندان ابتدا گیاه ذرت جدید را در گلخانه‌ها و سپس در آزمایش‌های مزرعه‌ای کوچک قبل از انتقال آن به آزمایش‌های مزرعه ای بزرگتر، رشد می‌دهند و تحت نظر دارند. گیاهان تراریخته قبل از اینکه برای فروش به کشاورزان آماده شوند، مورد بررسی و آزمایشات عمیق قرار می‌گیرند.

کل فرآیند عرضه یک گیاه GMO به بازار چندین سال طول می کشد.

مزایای غذاهای تراریخته

غذاهای GMO ممکن است چندین مزیت را برای تولید کننده و مصرف کننده داشته باشند. برای شروع، بسیاری از محصولات GMO اصلاح ژنتیکی شده‌اند تا ژنی را بیان کنند که از آنها در برابر آفات و حشرات محافظت می‌کند.

تجزیه و تحلیل ۱۴۷ مطالعه از سال ۲۰۱۴ نشان داد که فناوری تراریخته، استفاده از آفت کش‌های شیمیایی را تا ۳۷ درصد کاهش و عملکرد محصول را تا ۲۲ درصد افزایش می‌دهد.

سایر محصولات GMO با ژن هایی اصلاح شده‌اند که به آنها کمک می‌کند تا در شرایط استرس زا مانند خشکسالی زنده بمانند و در برابر بیماری‌هایی مانند بلایت مقاومت کنند. در نتیجه عملکرد بالاتری برای کشاورزان به همراه دارد.

این عوامل با هم به کاهش هزینه‌ها برای کشاورزان و مصرف‌کنندگان کمک می‌کنند، زیرا باعث می‌شود محصول و رشد محصول در شرایط سخت‌تر افزایش یابد.

علاوه بر این، اصلاح ژنتیکی می‌تواند ارزش غذایی خوراکی‌ها را افزایش دهد. به عنوان مثال، برنج سرشار از بتاکاروتن، که برنج طلایی نیز نامیده می‌شود، برای کمک به پیشگیری از نابینایی در مناطقی که رژیم‌های غذایی محلی به طور مزمن کمبود ویتامین A دارند، تولید می‌شود.

علاوه بر این، اصلاح ژنتیکی ممکن است به سادگی برای بهبود طعم و ظاهر غذاها مانند سیب غیر قهوه‌ای استفاده شود.

ایمنی و نگرانی

اگرچه تحقیقات کنونی نشان می دهد که غذاهای تراریخته به طور کلی ایمن هستند، نگرانی‌هایی در مورد ایمنی طولانی مدت و اثرات زیست محیطی آنها وجود دارد.

در اینجا برخی از نگرانی‌های کلیدی در مورد مصرف این نوع محصولات بیان خواهد شد:

آلرژی

نگرانی هایی وجود دارد که غذاهای تراریخته ممکن است باعث واکنش آلرژیک شوند. این به این دلیل است که غذاهای GMO حاوی ژن‌های خارجی هستند، بنابراین برخی از افراد نگران هستند که حاوی ژن هایی از مواد غذایی هستند که ممکن است باعث واکنش آلرژیک شوند.

یک مطالعه در اواسط دهه ۱۹۹۰ نشان داد که افزودن پروتئینی از آجیل برزیلی به سویای تراریخته می‌تواند باعث ایجاد واکنش آلرژیک در افراد حساس به آجیل برزیلی شود. با این حال، پس از کشف این موضوع توسط دانشمندان، آنها به سرعت این غذای تراریخته را کنار گذاشتند.

اگرچه نگرانی‌های مربوط به آلرژی معتبر است، اما هیچ گزارشی مبنی بر واکنش های آلرژیک به غذاهای تراریخته موجود در بازار وجود ندارد.

طبق نظر FDA، محققانی که غذاهای GMO تولید می‌کنند، آزمایش‌هایی را برای اطمینان از عدم انتقال آلرژن‌ها از یک غذا به غذای دیگر انجام می‌دهند.

علاوه بر این، تحقیقات نشان داده‌اند که غذاهای GMO نسبت به همتایان غیر GMO خود، چندان محرک آلرژی نیستند. با این حال، اگر به سویا آلرژی دارید، هم محصولات سویا تراریخته و هم غیرتراریخته، باعث واکنش آلرژیک خواهند شد.

سرطان‌ها

به طور مشابه، یک نگرانی مشترک وجود دارد که غذاهای GMO ممکن است به پیشرفت سرطان کمک کنند.

از آنجایی که سرطان‌ها به دلیل جهش‌های DNA ایجاد می‌شوند، برخی از افراد می‌ترسند که مصرف غذاهایی با ژن‌های دستکاری شده، ممکن است روی DNA شما تأثیر بگذارد.

این نگرانی ممکن است تا حدی ناشی از یک مطالعه اولیه روی موش‌ها باشد که مصرف محصولات تراریخته را با خطر بیشتر تومورها و مرگ زودرس مرتبط می‌کند. با این حال، این مطالعه بعداً پس گرفته شد، زیرا طراحی ضعیفی داشت.

در حال حاضر، هیچ تحقیق انسانی مصرف محصولات تراریخته را با سرطان مرتبط نمی‌کند.

انجمن سرطان آمریکا (ACS) اعلام کرده است که هیچ مدرکی دال بر ارتباط مصرف مواد غذایی GMO با افزایش یا کاهش خطر ابتلا به سرطان وجود ندارد. با این حال، هیچ مطالعه طولانی مدت انسانی وجود ندارد. بنابراین، تحقیقات انسانی طولانی مدت بیشتری مورد نیاز است.

سایر نگرانی‌های زیست محیطی و بهداشتی

اگرچه محصولات GMO برای کشاورزان مناسب است، اما نگرانی های زیست محیطی وجود دارد.

بیشتر محصولات تراریخته به علف کش‌هایی مانند Roundup مقاوم هستند. این بدان معنی است که کشاورزان می‌توانند بدون ترس از آسیب به محصولات خود از Roundup استفاده کنند.

با این حال، تعداد فزاینده‌ای از علف های هرز به مرور زمان نسبت به این علف کش مقاومت نشان داده‌اند. این باعث می‌شود که Roundup بیشتری روی محصولات اسپری شود تا علف‌های هرز مقاوم را از بین ببرند، زیرا آنها می‌توانند بر برداشت محصول تأثیر بگذارند.

راندآپ و ماده فعال آن گلیفوسیت در معرض بحث و مناقشه هستند زیرا مطالعات حیوانی و لوله آزمایش آنها را با بیماری‌های مختلف مرتبط کرده است. با این حال، بررسی مطالعات متعدد به این نتیجه رسید که مقادیر کم گلایفوسیت موجود در غذاهای GMO برای مصرف انسان بی‌خطر است.

محصولات تراریخته همچنین امکان استفاده کمتر از آفت کش ها را فراهم می‌کنند که برای محیط زیست مثبت است. با این حال، تحقیقات طولانی مدت بیشتری برای انسان ضروری است.

آیا محصولات تراریخته می‌توانند ژن‌های ما را تغییر دهند؟

جهش در DNA ارتباط تنگاتنگی با سرطان و سایر بیماری‌ها دارد و بنابراین مواد جهش زا می توانند اثرات بدی بر سلامت انسان داشته باشند. جهش زایی را می‌توان با عوامل جهش زا و ترکیبات ایمن، اندازه گیری و مقایسه کرد و به محققان این امکان را می‌دهد تا تعیین کنند که آیا داروها، مواد شیمیایی و غذاها باعث افزایش نرخ جهش می‌شوند.

روش‌های مختلفی برای اندازه‌گیری جهش‌زایی وجود دارد، اما سنتی‌ترین روش، فرآیندی است که توسط بروس ایمز در دانشگاه کالیفرنیا در برکلی ابداع شد.

برای آزمایش مستقیم توانایی یک GMO در ایجاد جهش، یک گروه تحقیقاتی از آزمایشگاه ملی مهندسی پروتئین و مهندسی ژنتیک گیاهی در پکن، چین آزمایش ایمز را روی گوجه‌فرنگی‌ها و ذرت تراریخته اعمال کردند.

نتایج آزمایش ایمز هیچ ارتباطی بین گوجه‌فرنگی‌های یا ذرت و جهش‌ها نشان نداد. آنها تجزیه و تحلیل خود را با استفاده از دو روش دیگر برای تجزیه و تحلیل جهش زایی در موش‌ها تکرار کردند و به همان نتیجه رسیدند. در نتایج آزمایشات آنها، DNA اصلاح شده، مانند DNA اصلاح نشده، جهش زا نبود.

آیا غذاهای تراریخته بی‌خطر هستند؟

ارگانیسم‌های تراریخته مختلف، شامل ژن‌های مختلفی هستند که به روش‌های مختلف تولید شده‌اند. این بدان معنی است که تک تک غذاهای تراریخته و ایمنی آنها باید به صورت موردی ارزیابی شود و نمی‌توان اظهارات کلی در مورد ایمنی همه غذاهای تراریخته ارائه داد.

غذاهای تراریخته که در حال حاضر در بازار بین المللی موجود است، ارزیابی‌های ایمنی را پشت سر گذاشته‌اند و به احتمال زیاد خطری برای سلامت انسان ندارند. علاوه بر این، هیچ اثری بر سلامت انسان در نتیجه مصرف این گونه مواد غذایی، توسط جمعیت عمومی در کشورهایی که مورد تایید قرار گرفته‌اند، نشان داده نشده است.