یکی از برچسب هایی که امروزه روی برخی از محصولات آرایشی و بهداشتی میبینیم، برچسب “بدون پارابن” یا “فاقد پارابن” یا “Paraben free” است. تبلیغات زیادی برای این نوع محصولات وجود دارد که ما را برای خرید آنها ترغیب میکند.
علاوه بر مشتریان، بحث داغی در میان دانشمندان و متخصصین نیز در مورد پارابنها وجود دارد. سوال اصلی این است که آیا پارابنها برای سلامتی ما مضر هستند؟ و اینکه، استفاده از چه میزان پارابن میتواند خطر آفرین باشد؟
برای پاسخ به این سوالات و شناخت بهتر پارابنها، تا پایان این نوشتار همراه باشید. این موضوع به شما کمک خواهد کرد تا بدانید تا چه حد باید به تبلیغات توجه کنید و اینکه آیا لازم است که هزینه بیشتری برای محصولات بدون پارابن پرداخت کنید. با شناخت بیشتر خواهید دانست که تا چه حد نگرانی برای مصرف پارابنها لازم است.
پارابن چیست؟
پارابنها گروهی از مواد نگهدارنده هستند که در محصولات آرایشی، بهداشت شخصی، محصولات غذایی و دارویی استفاده میشوند. آنها در جلوگیری از رشد قارچها، باکتریها و مخمرهایی که میتوانند باعث خراب شدن محصولات شوند، بسیار مؤثر هستند. بنابراین، پارابن با افزایش مدت ماندگاری محصولات، به طور مستقیم به کیفیت آنها کمک میکند. آنها محصولات را برای مصرف کنندگان، ایمن میکنند.
پارابنها از پارا هیدروکسی بنزوئیک اسید (PHBA) مشتق شدهاند که به طور طبیعی در بسیاری از میوهها و سبزیجات مانند خیار، گیلاس، هویج، گیلاس و پیاز وجود دارد. PHBA همچنین به طور طبیعی در بدن انسان با تجزیه برخی اسیدهای آمینه تشکیل میشود. پارابنهای مورد استفاده در لوازم آرایشی مشابه آن چیزیست در طبیعت یافت میشود و بدن انسان به سرعت آنها را به PHBA طبیعی تبدیل کرده و آنها را از بین میبرد.
انواع پارابن
متیل پارابن، اتیل پارابن، پروپیل پارابن، بوتیل پارابن و ایزوبوتیل پارابن انواع این مواد هستند. آنها را در لیست هزاران محصول مراقبت شخصی مانند شامپو، ریمل، کرم پودر و لوسیون بدن مشاهده خواهید کرد.
آیا پارابنها سرطان زا هستند؟
متاسفانه باید گفت که این سوال پاسخ مشخصی ندارد. پارابنها جنجال زیادی در بین محققان ایجاد کردهاند. برخی معتقدند که بیش از حد در معرض این مواد بودن میتواند در ایجاد سرطان سینه نقش داشته باشد.
یکی از جدیترین مخالفان استفاده از پارابنها فیلیپا داربر، مدرس ارشد انکولوژی و محقق علوم زیستی مولکولی در دانشگاه ریدینگ، در انگلستان است. او متخصص تاثیر استروژن بر سرطان سینه است. در سال ۲۰۰۴، تیم داربر یک مطالعه محوری را منتشر کردند که پارابنها را در ۱۸ نمونه از ۲۰ نمونه بافت، از بیوپسی تومور سینه شناسایی کرد. مطالعه او ثابت نکرد که پارابنها باعث سرطان میشوند، فقط ثابت کرد که آنها به راحتی در بین سلولهای سرطانی تشخیص داده میشوند. این مطالعه به دلیل عدم مقایسه سطح پارابن در بافت طبیعی، مورد انتقاد قرار گرفت. اما با این وجود، نیاز به تحقیقات بیشتر را نشان داد.
داربر نگران استفاده لوسیونها و دئودورانتها در زیر بازوها یا نزدیک سینه است. وی خاطرنشان می کند که ۵۵ درصد از همه تومورهای سرطان سینه در قسمت بیرونی بالای سینه، نزدیک ترین قسمت به زیر بغل، رخ میدهد. مؤسسه ملی سرطان ایالات متحده تا حدی این ادعا را رد کرد و معتقد بود که در حال حاضر هیچ شواهد قاطعی برای ارتباط پارابنهای موجود در این محصولات با سرطان سینه وجود ندارد.
ارتباط پارابن با ابتلا به سرطان سینه چیست؟
برخی از مطالعات نشان میدهد که پارابنها با اختلال استروژنیک یا غدد درون ریز در رابطه هستند. اما بیشتر مطالعات، روی حیوانات انجام شده است. بنابرابن این اثرات، تنها زمانی مشاهده میشود که مقدار زیادی پارابن در آنها استفاده شود. بسیار بیشتر از هر کسی که در شرایط واقعی در معرض استفاده از آن قرار گیرد.
بسیاری از موادی که در گیاهان به عنوان غذا استفاده میشود نیز دارای اثر استروژنیک هستند. به این مواد طبیعی، فیتواستروژن گفته میشود. فیتواستروژنها در سویا و سایر میوهها و سبزیجات وجود دارد. برخی از این فیتواستروژنها، هنگامی که به همان روش پارابنها آزمایش میشوند، نتایج مشابهی با استروژن میدهند.در حالی که نشان داده شده است که، پارابنها ۱۰۰۰۰ بار ضعیفتر از فیتواستروژنها و ۱۰۰۰۰۰ بار کم اثرتر از استرادیول، استروژن تولید شده به طور طبیعی در بدن، هستند.
ارزیابی اثرات تجمعی پارابنها
با این حال، یک مطالعه دانمارکی نگرانیها را افزایش داد. این مطالعه نشان داد که پارابنها را میتوان در خون و ادرار داوطلبان جوان، چند ساعت پس از استفاده از لوسیون بر روی پوست آنها تشخیص داد. محققان به این نتیجه رسیدند که، از آنجا که مواد شیمیایی میتوانند جذب، متابولیزه و دفع شوند، بنابراین می توانند به طور بالقوه اثرات نامطلوبی داشته باشند.
اما بهداشت کانادا، سازمان غذا و داروی ایالات متحده، و CIR، گروهی از متخصصان تحت حمایت صنعت در ایالات متحده، پارابنها را در سطوح فعلی بی خطر میدانند. CIR پارابنها را در ۱۹۸۴ و دوباره در ۲۰۰۵ مورد بررسی قرار داد. این گروه، هر دو بار به این نتیجه رسیدند که پارابنها در سطوح پایین موجود در محصولات مراقبت شخصی، نگران کننده نیستند.
اما محققان و سازمانهایی، مانند گروه کاری محیط زیست ایالات متحده، میگویند که تحقیقات نباید فقط تک محصولات را در نظر بگیرند؛ بلکه باید راهی برای ارزیابی تأثیر تجمعی بسیاری از محصولات مورد استفاده در طول سالها بیابند. نظرسنجیهای این گروه نشان میدهد که یک مصرف کننده بالغ، به طور متوسط روزانه از ۹ محصول مراقبت شخصی استفاده میکند.
تاثیر پارابنها بر محیط زیست چیست؟
استفاده از پارابنها بسیار گسترده است. بسیاری از آنها در انتهای لولهها با آب خارج میشوند. این امر اجتناب ناپذیر است که آنها به محیط اطراف برسند.
در واقع، مطالعات نشان داده است که پارابن، در نهرهای شهری، رودخانهها و حتی منابع آب آشامیدنی یافت شده است. اما از آنجا که منابع طبیعی پارابن در میوهها و سبزیجات مانند هویج و گیلاس وجود دارد، آیا این چیز مضری است؟
اطلاعاتی که در مورد تأثیر پارابنها در زمان انتشار در محیط وجود دارد، کم است. بنابراین، شواهدی مبنی بر مضر بودن آنها برای محیط زیست وجود ندارد.
صنعت لوازم آرایشی و بهداشتی و معضلی به نام پارابن
برخی از تولیدکنندگان در برنامههای بلندمدت خود، به دنبال یافتن جایگزین برای پارابن هستند. یک شرکت کانادایی که ویتامینها، مکملها و کرمهای پوست را تولید میکند، خاطرنشان کرد که اگرچه هیچ شواهد محکمی وجود ندارد، اما این شرکت اکنون پنج محصول فاقد پارابن دارد. همچنین در تلاش است پارابنها را از بیشتر محصولات خود حذف کند. عمدتا این کار برای برآوردن تقاضای رو به رشد مصرف کنندگان، صورت میپذیرد.
بسیاری از تولیدکنندگان به شدت در حال حذف پارابنها از محصولات خود هستند. اما باید بدانیم که تا جایگزینهای موثری برای پارابن پیدا نشود، مصرفکنندگان بیشتر از میکروارگانیسمهای تولید شده در محصولات آسیب خواهند دید. این آسیب بیشتر از تهدید اثبات نشده در مورد پارابنها است.
جایگزین های پارابن چیست؟
اگر می خواهید با خیال راحت از محصولات استفاده کنید و تا جای ممکن از پارابنها دوری کنید، خوش شانس هستید. محصولات فاقد پارابن در همه جا وجود دارد.
در مورد محصولات مراقبت از مو، بنزوات سدیم یا سوربات پتاسیم جایگزین پارابنها شدهاند. در حالی که بسیاری از محصولات مراقبت از پوست از ترکیبات آلی مانند اسید سالیسیلیک، بنزوئیک اسید و سوربیک اسید استفاده میکنند. برخی از بستهبندی محصولات نیز به دلیل محدود کردن تماس محصول با محیط بیرون طراحی شدهاند. این کار به محدود کردن رشد باکتریها کمک میکند.
هنگام استفاده از محصولات فاقد پارابن بسیار مهم است که به تاریخ انقضا توجه کنید. اگر محصول شما تاریخ انقضا خود را سپری کرده است، بهتر است آن را کنار بگذارید تا ریسک نکنید.
سخن پایانی
محققان در هر دو طرف بحث، از جمله داربر و سازمان غذا و داروی آمریکا، همچنان به بررسی تأثیر طولانی مدت پارابنها بر سلامتی خواهند پرداخت؛ اما در این میان، استفاده از محصولات با یا بدون پارابن به تصمیم شخصی هرکس بستگی دارد. اگر علاقمند به جستجوی جایگزینها هستید و میخواهید جانب احتیاط را رعایت کنید، خرید محصولات بدون پارابن انتخاب مناسبتری است. اما اگر از محصولات حاوی پارابن استفاده میکنید، نگران نباشید. تحقیقات در خصوص پارابن ادامه دارد و بسیاری از متولیان، همچنان این ماده را بیخطر میدانند.
