اگرچه همه ما هر از گاهی دچار معده درد می شویم، درد معمولاً از علائم اولیه سرطان معده نیست. بنابراین، به جای آن باید مراقب علائم و نشانه‌های دیگری باشید.
در این نوشتار علائمی را که ممکن است تجربه کنید و زمانی که باید به پزشک مراجعه کنید را به اشتراک می‌گذاریم.
سرطان معده چیست؟
سرطان معده، معده شما را تحت تاثیر قرار می دهد. معده که در قسمت بالایی شکم (دستگاه گوارش یا GI) قرار دارد، غذایی را که می‌خورید، هضم می‌کند. سرطان معده زمانی اتفاق می‌افتد که رشد سلولی غیرطبیعی در معده شما وجود داشته باشد.
در طول ۱۰ سال گذشته، پزشکان شاهد کاهش سرطان معده بوده‌اند. بر اساس گزارش انجمن سرطان آمریکا، سرطان معده حدود ۱.۵ درصد از سرطان های جدید در این کشور، در سال را تشکیل می‌دهد.
دلیل اصلی کاهش موارد این است که عفونت‌های هلیکوباکتر پیلوری، نوعی باکتری که بیشتر با نام H. پیلوری شناخته می‌شود، زودتر از گذشته تشخیص داده می‌شوند. اعتقاد بر این است که هلیکوباکتر پیلوری یکی از دلایل اصلی سرطان معده است زیرا می‌تواند باعث التهاب مزمن در پوشش معده و همچنین زخم شود.
اکنون که هلیکوباکتر پیلوری زودتر تشخیص داده می‌شود، زمانی که بیماران علائم را نشان می دهند، با آنتی بیوتیک‌ها درمان می‌شوند، عفونت ریشه کن می‌شود و خطر کلی سرطان معده کاهش می‌یابد.
اما نوع خاصی از سرطان معده به نام آدنوکارسینوم اتصال معده به مری در حال افزایش است. این سرطان از مری شما شروع می‌شود، لوله‌ای که دهان را به معده متصل می‌کند.
در ایالات متحده مشکل چاقی وجود دارد. این امر باعث رفلکس اسید بیشتر در مری می‌شود که منجر به بیماری به نام مری بارت می‌شود و در نهایت می‌تواند منجر به سرطان شود.
در سرتاسر جهان، سرطان معده یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها است که در سالانه بیش از ۱ میلیون مورد و ۵.۷ درصد از کل تشخیص‌های سرطان را شامل می‌شود. همانطور که با میزان بقای ۵ ساله مشهود است، پیش آگهی این سرطان ضعیف است. این به این دلیل است که اکثر موارد در هنگام تشخیص، متاستاتیک هستند.
در ایران نیز سرطان معده چهارمین سرطان شایع است و سالانه جان بسیاری را می‌گیرد. با توجه به اهمیت تشخیص زودهنگام این بیماری، در این مقاله، علائم هشدار را بررسی می‌کنیم.
علائم هشدار دهنده اولیه
علائم اولیه سرطان معده معمولاً آنقدر غیرقابل توجه هستند که کاملاً مورد توجه قرار نمی‌گیرند. سرطان معده یکی از آن تشخیص‌های پیچیده است. بیشتر افراد ممکن است علائم را احساس کنند، اما معمولا آنها مبهم هستند. این علائم را می‌توان با بسیاری دیگر از اختلالات خوش خیم (غیر سرطانی) گوارشی (GI) اشتباه گرفت.
از آنجایی که این علائم معمولاً به عنوان مشکلات گوارشی طبیعی نادیده گرفته می‌شوند و این علائم برای اکثر افراد وجود دارد، زمانی که این سرطان در نهایت تشخیص داده می‌شود، اغلب در مراحل پیشرفته است.
اما برخی از علائم هشدار دهنده اولیه وجود دارد که می‌توانید به آنها توجه کنید:
نفخ
در این حالت ممکن است شکم پر و سفت شود. سرطان معده می‌تواند دیواره معده شما را بسیار سفت کند و ظرفیت آن را برای ذخیره غذا کاهش دهد. در مواردی که این سرطان به لایه داخلی شکم گسترش می‌یابد، می‌تواند باعث تجمع مایع در حفره شکم شما شود.
این می‌تواند منجر به نفخ بیش از حد شود تا جایی که ممکن است به نظر برسد که نه ماهه باردار هستید.
سوزش سردل
چه کسی سوزش سر دل را، به خصوص بعد از یک شب صرف فست فود و غذای سرخ کردنی، تجربه نکرده است. سوزش سر دل، درد سوزشی در بالای قفسه سینه و گلو، شایع است و معمولاً جای نگرانی نیست.
اما اگر سوزش معده طولانی مدت دارید که با آنتی اسیدها یا سایر داروها از بین نمی رود، ممکن است دلیلی برای نگرانی وجود داشته باشد.
اگر یک رشد توده سرطانی بزرگ در نقطه خروجی معده وجود داشته باشد، مایع می‌تواند جمع شود و غذا با کمترین مقاومت می‌تواند به سمت لوله غذا یا مری برگردد. این باعث ایجاد احساس سوزش می‌شود.
تهوع و استفراغ
یکی دیگر از علائم وجود رشد مانع خروج غذا از معده، احساس تهوع و حتی استفراغ است. غذاهایی که می‌خورید و مایعاتی که می‌نوشید، نمی‌توانند به دوازدهه که اولین قسمت روده است راه پیدا کنند.
وقتی غذا می خورید، جایی برای رفتن ندارد. این سیگنال‌ها را به مغز ارسال می‌کند و شما احساس تهوع را تجربه می‌کنید.
احساس ناراحتی عمومی
ممکن است فقط احساس کنید که چیزی خراب است. این احساس عمومی ناراحتی ممکن است به دلیل گسترش سرطان به لایه داخلی شکم باشد. احساس سنگینی و نفخ نیز می‌تواند وجود داشته باشد.
کاهش وزن غیر منتظره
اگر علائم دیگری مانند حالت تهوع، استفراغ و نفخ را تجربه می‌کنید، ممکن است به دفعات غذا نخورید تا احساس بیماری نکنید. افراد در این شرایط دیگر احساس گرسنگی نمی‌کنند و در نهایت بدون تلاش شروع به کاهش وزن می‌کنند. این احتمالا نگران کننده‌ترین علامت است.
خستگی
این احساس می‌تواند ناشی از از دست دادن آهسته خون باشد که همراه با کاهش وزن غیرمنتظره، می‌تواند نشانه سرطان باشد.
خونریزی همچنین می‌تواند منجر به کم خونی، کاهش تعداد گلبول‌های قرمز خون شود که احتمالاً منبع خستگی شما است.
وجود خون در مدفوع یا استفراغ
این علامت بسیار کمتر رایج است، اما در صورت خونریزی زیاد ممکن است رخ دهد. ممکن است متوجه تغییر مدفوع خود به مدفوع بسیار تیره شوید که به آن ملنا می‌گویند. اگر خونریزی بسیار آهسته باشد، ممکن است متوجه چیزی در مدفوع خود نشوید.
احساس سیری
شما احساس سیری می‌کنید، حتی بعد از اینکه فقط مقدار کمی غذا خورده‌اید. این علامت به عنوان “سیری زودرس” شناخته می‌شود. در این شرایط نمی‌توانید یک وعده غذایی کامل را بدون احساس سیری بخورید. شما ممکن است فقط بتوانید ۲۰ درصد از آنچه را که به طور معمول می‌خورید، بخورید.
آیا علائم سرطان معده می‌آیند و می‌روند؟
اگر تومور از روده کوچک شروع شود، می‌تواند باعث پیچ خوردگی روده و مسدود شدن آن برای مدتی شود. این می‌تواند باعث گرفتگی عضلات، درد شکم، کاهش وزن، خستگی، نفخ، اسهال، یا حالت تهوع و استفراغ شود که ممکن است بیایند و بروند.
چگونه تشخیص دهیم که آیا علائم شما جدی است؟
بیشتر اوقات، این علائم ناشی از چیز دیگری است، اما بهتر است آنها را بررسی کنید، بنابراین اگر نیاز به درمان دارید، می‌توانید در اسرع وقت آن را دریافت کنید.
اگر حالت تهوع، نفخ، کاهش وزن و بی اشتهایی دارید، توصیه بر این است که برای آزمایش به پزشک مراجعه کنید.
عوامل دیگری نیز می توانند خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهند، مانند:
- سیگار
- عفونت هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori)
- سن (با افزایش سن خطر شما افزایش می‌یابد)
- چاقی
- رژیم غذایی سرشار از غذاهای دودی، ماهی شور و گوشت‌های پخته
- یک سابقه خانوادگی
چه زمانی با پزشک خود تماس بگیرید
اگر علائم شما ادامه پیدا کرد، در مراجعه به پزشک خود تردید نکنید. پزشک یک ارزیابی جامع انجام می‌دهد و در مورد سابقه خانوادگی شما می‌پرسد تا مشخص کند که آیا تحقیقات بیشتری لازم است یا خیر.
در صورت نیاز به آزمایش بیشتر، چند گزینه در دسترس است:
- آندوسکوپی فوقانی: یک لوله نازک با یک دوربین کوچک متصل به آن، از طریق دهان و به شکم شما وارد می‌شود. بیوپسی یا نمونه بافتی از هر ناحیه مورد نظر گرفته خواهد شد.
- سونوگرافی آندوسکوپی: یک لوله نازک با یک پروب اولتراسوند از طریق دهان در معده شما قرار می‌گیرد. با اخذ تصویری از معده، پزشک می‌تواند به تعیین مرحله سرطان شما کمک کند.
- سی تی اسکن یا ام آر آی: اگر تومور به اندازه کافی بزرگ باشد، این آزمایشات رادیولوژیک آن را تشخیص می‌دهند.
برای درمان سرطان معده، پزشک ممکن است شیمی درمانی، ایمونوتراپی و پرتودرمانی را توصیه کند. جراحی یک گزینه است، اما پزشک ممکن است ابتدا راه‌های دیگری را انتخاب کند. برخی از سرطان‌های زودرس معده را می‌توان از طریق آندوسکوپی (لوله‌ای نازک با دوربین در انتهای آن و ابزارهای کوچک) نیز درمان کرد، اما این یک وضعیت نادر در ایالات متحده است.
پتانسیل قابل توجهی برای گسترش سرطان به مناطق دیگر وجود دارد. بنابراین، اغلب شیمی درمانی را قبل از اقدام به جراحی توصیه می‌کنند.
پیشرفت سرطان معده چقدر طول می‌کشد؟
سرطان معده زمانی شروع می‌شود که سلول های سرطانی در پوشش داخلی معده شما تشکیل می‌شوند. این سلول‌ها می توانند به تومور تبدیل شوند. این بیماری، معمولاً در طی سالیان متمادی به کندی رشد می‌کند. سرطان معده اغلب در افراد در اواخر دهه ۶۰ تا ۸۰ سالگی رخ می‌دهد.
آیا راه‌هایی برای کاهش خطر وجود دارد؟
ما به عنوان یک جامعه، غذاهای فرآوری و ناسالم زیادی می‌خوریم که این علائم خوش خیم را ایجاد می‌کند. ما واقعاً باید به یک رژیم غذایی سالم‌تر و عمدتاً گیاهی برگردیم. شکی نیست که داده‌ها از رژیم غذایی غنی از سبزیجات تازه،با حداکثر میوه و حداقل گوشت، به ویژه گوشت فرآوری شده پشتیبانی می‌کند. اجتناب از این غذاهای سمی نه تنها خطر ابتلا به سرطان را در فرد کاهش می‌دهد، بلکه علائم گوارشی ناشی از مصرف آنها را نیز کاهش می دهد.
اما اگر به نظر می‌رسد سیستم گوارشی شما عجیب عمل می‌کند، وحشت نکنید.بیشتر اوقات، علائم گوارشی ناشی از سرطان معده نیستند، بلکه دلایل خوش‌خیم دارند. زیرا سیستم گوارشی ما گاهی اوقات کاملا بی ثبات است.
