افرادی که در طول زندگی خود بارها ریزش مو را تجربه کرده‌اند با بیوتین آشنا هستند؛ بیوتین با نام‌های دیگری همچون ویتامین H یا ویتامین B7 شناخته شده و یک ویتامین محلول در آب می‌باشد، در بسیاری از موارد بدن انسان برای تبدیل مواد مغذی به انرژی به این ویتامین نیاز دارد. علائم کمبود بیوتین را می‌دانید؟ کمبود بیوتین در بدن با علائم و نشانه های فراوانی همراه است که در ادامه به آنها می‌پردازیم؛ به یاد داشته باشید که تنها ریزش مو منجر به خرید قرص بیوتین و استفاده از آن نمی‌شود بلکه کمبود بیوتین مشکلات فراوانی را در بدن ایجاد می‌کند.
بیوتین یک ویتامین محلول در آب است و در خانواده‌ی ویتامین‌های گروه B قرار می‌گیرد. بیوتین به نام ویتامین H یا ویتامین B7 نیز شناخته می‌شود. بدن شما برای کمک به تبدیل برخی از مواد مغذی به انرژی به بیوتین نیاز دارد. عدم کمبود بیوتین در بدن باعث افزایش ضخامت تارهای مو، تقویت و تغذیه آنها می‌شود. ریشه مو به علل مختلف ضعیف شده و استحکام خود را از دست می‌دهد.
در نتیجه فرد دچار آلوپسی و ریزش مو می‌شود و به دنبال درمان‌هایی همچون مصرف بیوتین می‌رود. بسیاری از غذاهای پروتئینی مانند مرغ، تخم مرغ، لوبیا، عدس، نخود، مغزها و دانه‌ها حاوی مقادیر مناسبی از بیوتین هستند.
برای جبران عوارض کمبود بیوتین در بدن می‌توانید با مصرف قرص بیوتین سبب کاهش آن شوید. بیوتین به متابولیسم، کربوهیدرات‌ها و اسیدهای آمینه کمک کرده و در تجزیه چربی‌های بدن و تبدیل آنها به قندی که بتوان از آن به عنوان منبع انرژی استفاده کرد، نقش دارد. ریزش مو، خستگی، بی‌خوابی، درد عضلانی، خشکی پوست، خشکی چشم، خشکی مو و حالت تهوع از علائم کمبود بیوتین در بدن هستند.
فواید مصرف بیوتین چیست؟
همانگونه که قبل‌تر در مقاله ذکر شد، بیوتین به بدن انسان کمک می‌کند تا مواد غذایی را به انرژی تبدیل کرده و از آن برای عملکرد صحیح دستگاه‌ها بهره بگیرد؛ در ادامه مقاله قصد داریم به فواید بیوتین اشاره نماییم تا در صورت کمبود بیوتین هر چه سریع‌تر برای جبران کمبود این ویتامین ضروری اقدام به مصرف قرص بیوتین نمایید، مهم‌ترین فواید مصرف بیوتین عبارتنداز:
- تنظیم متابولیسم و سوخت و ساز بدن
- موثر در سلامت چشم‌ها
- کمک به عملکرد کبد
- کمک به افزایش سلامت سیستم عصبی
- تنظیم قند خون
- افزایش رشد جنین در دوران بارداری
- تقویت عملکرد مغز
مهم‌ترین عملکردهای بیوتین در بدن
از آنجایی که بیوتین جزو ریز مغزهای ضروری می‌باشد، عملکردهای زیادی را در بدن انسان بر عهده دارد که در ادامه مقاله تمامی موارد را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا به اهمیت این ویتامین پی برده و از کمبود بیوتین در بدن خود جلوگیری نمایید.
تقویت مو
تحقیقات انجام شده بر روی قرص بیوتین نشان می‌دهد که مصرف آن در افرادی که به کمبود بیوتین مبتلا هستند منجر به رشد مجدد موها می‌شود؛ بسیاری از افراد در تحقیقات خود این نکته را تایید نکرده اند اما شواهد عینی از مصرف قرص بیوتین نشان دهنده بازگشت و رشد مجدد موها می‌باشد. به صورت کلی مصرف بیوتین منجر به افزایش ضخامت مو، درخشندگی و پرپشتی موها می‌شود که در بسیاری از پژوهش‌ها به اثبات رسیده اما به قاطعیت نمی‌توان آن را تایید کرد.
تقویت ناخن
از اصلی‌ترین ساختار ناخن می‌توان به کراتین اشاره نمود؛ بیوتین کمک می‌کند که کراتین در بدن افزایش یافته و منجر به استحکام ناخن‌ها شود، به همین جهت مصرف بیوتین باعث تبدیل ناخن‌های ضعیف و شکننده به ناخن‌های مستحکم می‌شود.
افزایش سلامت پوست
بیوتین به حفظ غشاهای مخاطی پوست کمک کرده و باعث از بین رفتن جوش‌های ریز و رفع پوسته شدن پوست می‌شود؛ این ویتامین نقش اساسی در فرایند سوخت و ساز را ایفا کرده و برای حفظ سلامت پوست بسیار ضروری می‌باشد.
درمان دیابت
همانگونه که در فواید بیوتین ذکر کردیم این ویتامین منجر به تنظیم قندخون می‌شود؛ برخی از تحقیقات نشان می‌دهند که افراد مبتلا به دیابت نوع دو با مصرف قرص بیوتین سطح گلوکز در خون را افزایش داده و از پیشرفت بیماری خود جلوگیری کرده‌اند. برخی از مطالعات حیوانی نیز نشان می‌دهد که مصرف قرص بیوتین در افراد مبتلا به دیابت نوع یک باعث جلوگیری از آسیب به کلیه‌ها می‌شود.
تنظیم متابولیسم بدن
بیوتین موادی همچون پروتئین، چربی ها و کربوهیدرات را تبدیل به انرژی کرده و منجر به تنظیم متابولیسم بدن می‌شود، این ویتامین به دلیل تنظیم متابولیسم ممکن است باعث کاهش وزن نیز شود.
عوارض کمبود بیوتین در بدن
خیلی از افراد به خاطر این که فواید بیوتین بیشتر بهره‌مند شوند مصرف بیوتین خود را افزایش می‌دهند. بیوتین نقش مهمی در سلامت پوست و مو، و ناخن نیز دارد. اگر شما بیوتین کافی دریافت نکنید، ممکن است دچار ریزش مو یا بثورات پوستی فلسی شکل شوید از دیگر عوارض کمبود بیوتین در بدن به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
- نازک شدن مو
- از دست دادن رنگ مو
- کم پشت شدن مو، و طاسی
- افسردگی و توهم و خستگی
- پوسته پوسته شدن و قرمز شدن اطراف چشم، دهان و بینی
- گز گز شدن دست و پا
- ناخن‌های شکننده
- مشکلات ترشح انسولین و مشکلات کلیوی
- بثورات و حساسیت پوست
علائم کمبود بیوتین در بدن
بهتر است در صورت مواجهه با نشانه‌ها و علائم زیر به کمبود بیوتین در بدن خود مشکوک شوید؛ این علائم نشانه‌ها عبارتند از:
- ریزش شدید مو
- موهای آسیب دیده، ضعیف و شکننده و نازک
- ناخن‌های ضعیف و شکننده
- افسردگی و گوشه‌گیری
- بی‌حالی و توهم
- بی‌حسی و عدم وجود انرژی
- سوزن سوزن شدن بدن
- بی‌خوابی و سردرگمی
- خشکی بیش از حد پوست
- خشکی چشم
- کم‌خونی
- ایجاد حلقه های قرمز رنگ بر روی پوست اطراف چشم،بینی و دهان
- از بین رفتن اشتها
- ایجاد عفونت های قارچی
- التهابات مربوط به زبان
- درد در بیشتر عضلات
- کاهش رشد در نوزادان
- احساس خارش در پا و قسمت بازو
توجه: معمولاً آزمایش خاصی برای تشخیص کمبود بیوتین وجود ندارد و در اغلب موارد کمبود بیوتین در بدن توسط پزشک مورد بررسی قرار گرفته و قابل تشخیص است.
روش های تامین بیوتین
تمامی افراد با استفاده از مواد غذایی سالم می‌توانند بیوتین مورد نیاز برای بدن خود را دریافت نمایند به همین دلیل نیازی به مصرف قرص بیوتین نمی‌باشد اما افرادی که به دلایل مختلف قادر به جبران بیوتین از دست رفته به وسیله مصرف مواد غذایی بیوتین‌دار نیستند، خرید قرص بیوتین به آنها پیشنهاد می‌شود. همانگونه که قبل تر ذکر شد این ویتامین در حفظ بافت عضلانی، عملکرد مغز، سیستم عصبی، جلوگیری از التهابات روده، کاهش کلسترول، سلامت قلب و تنظیم وزن بدن تاثیرگذار است.
مواد غذایی غنی از بیوتین برای بدن
در این قسمت از مقاله به معرفی بهترین منابع غذایی بیوتین می‌پردازیم تا در صورت کمبود بیوتین به سراغ مصرف آنها بروید؛ منابع غذایی حاوی بیوتین عبارتنداز:
زرده تخم مرغ
زرده تخم مرغ با دارا بودن انواع ویتامین‌های گروه B، پروتئین، فسفر و آهن یک منبع غنی از بیوتین به شمار می‌رود؛ یک عدد تخم مرغ پخته شده تقریباً ۱۰ میکروگرم بیوتین را به بدن منتقل می‌کند.
بهتر است برای استفاده از تخم مرغ آن را به صورت کامل بپزید زیرا علاوه بر کاهش خطر مسمومیت در افزایش جذب بیوتین نیز کمک کننده است؛ وجود پروتئینی به نام آویدین در سفیده تخم مرغ می‌تواند منجر به اختلال در جذب بیوتین شود.
حبوبات
حبوبات به عنوان یکی از دسته‌های مواد غذایی سرشار از انواع ویتامین‌ها، پروتئین‌ها، ریز مغذی‌ها و فیبر می‌باشند، دو مورد از غنی‌ترین منابع بیوتین در حبوبات بادام زمینی و سویا می‌باشد؛ به طور تقریبی ۲۸ گرم بادام زمینی بوداده ۵ میکروگرم بیوتین را به بدن انتقال می‌دهد.
آجیل
انواع دانه‌ها و آجیل منبعی فوق العاده برای تامین فیبر، پروتئین و چربی غیراشباع هستند، بیشتر آجیل‌ها بیوتین را در خود جای داده‌اند اما مقدار آن متفاوت است، برای مثال مصرف ۲۰ گرم تخمه آفتابگردان ۲.۶ میکروگرم بیوتین را به بدن انسان منتقل می‌کند این در حالی است که مصرف ۳۰ گرم بادام بوداده ۱.۵ میکروگرم بیوتین را وارد بدن می‌کند.
نحوه مصرف آجیل و دانه برای همه کاملاً واضح است، بیشتر افراد از آجیل به صورت خام استفاده کرده و برخی ترجیح می‌دهند آن را در پاستا و سالاد استفاده نمایند و برخی دیگر آجیل را سرخ کرده و سپس نسبت به مصرف آن اقدام می‌کنند.
کبد حیوانات (جگر)
بسیاری از افراد برای جبران کمبود بیوتین از جگر یا کبد حیوانات استفاده می‌کنند، مصرف ۷۵ گرم جگر گاو تقریباً ۳۱ میکروگرم بیوتین را به بدن انتقال می‌دهد؛ علاوه بر جگر پخته شده گاو، جگر مرغ و گوسفند نیز حاوی میزان زیادی بیوتین می‌باشد.
مواد غذایی حاوی بیوتین در یک دسته‌بندی کلی عبارتنداز:
- گوشت
- کبد حیوانات یا جگر
- زرده تخم مرغ
- حبوباتی همچون سویا
- پنیر
- قارچ
- آجیل و دانه‌ها
- سیب زمینی شیرین
- موز
- کلم بروکلی
- سبزیجات برگ‌دار
- مخمر فعال خشک
- آووکادو
مقدار مصرف بیوتین در هر روز
افراد برای جلوگیری از کمبود بیوتین در بدن بهتر است به صورت روزانه مقدار توصیه شده‌ای از آن را مصرف نمایند، در جدول زیر به مقدار مصرف بیوتین بر حسب سن اشاره کرده‌ایم:
| سن | مقدار مصرف بیوتین بر حسب میکروگرم |
|---|---|
| از تولد تا ۶ ماهگی | ۵ |
| از ۷ تا ۱۲ ماهگی | ۸ |
| از ۱ تا ۳ سالگی | ۸ |
| از ۴ تا ۸ سالگی | ۱۲ |
| از ۹ تا ۱۳ سالگی | ۲۰ |
| از ۱۴ تا ۱۸ سالگی | ۲۵ |
| از ۱۹ سالگی تا … | ۳۰ |
کمبود بیوتین برگشت پذیر است. افراد مبتلا به BTD مکمل های بیوتین را دریافت می کنند که می تواند نشانه ها را متوقف کند اما معمولا باید این مکمل ها در دراز مدت مصرف شوند. اداره غذا و داروی آمریکا نظارتی بر روی این مکمل ها ندارد. به همین خاطر باید این مواد از منابع معتبر تهیه شوند. افراد قبل از شروع دوره های جدید، باید با پزشک خود درباره همه مکمل ها، ویتامین ها، گیاهان و داروها صحبت کنند.
