موخوره چیست؟
موخوره( Trichptylosis) در لغت معنای کاملا واضح و مشخصی دارد. این عارضه در عمل نیز رفتاری را نشان میدهد که از اسمش برداشت میشود. «خوردن مو». این نه به آن معنا است که قرار است موجودی موهای شما را میل کند. اما عارضه موخوره، مانع از رشد مو شده و از نوک موها آغاز میشود و به سمت ریشه حرکت میکند. درنهایت زیبایی، شادابی و براقی موها را در ظاهر از بین برده و موها را وزدار و خشن نشان می دهد. موخوره عارضهای است که با شکستن موها آغاز میشود.
نوک ساقه مو دوشاخه یا چند شاخه میشود و به سمت ریشه پیش میرود. کمبود آمینواسیدهایی مانند متیونین و سیستئین منجر به ایجاد این حالت چند شاخه میشود. چرا که این کمبود ترک خوردن سلولهای فولیکول مو را به دنبال دارد. گفته میشود که تنها راه درمان موخوره کوتاهی موها است. همچنین اینکه برخی افراد ذاتا موهایی مستعد موخوره دارند و نمیتوانند قد موی خود را از حدی مشخص بلندتر کنند. اکنون که با این عارضه بهتر آشنا شدیم بهتر میتوانیم به بررسی صحت و سقم این گفتهها بپردازیم.
چگونه از موخوره جلوگیری کنیم؟
با رعایت نکات زیر می توانید موها را سالم نگهداری کنید و از این عارضه جلوگیری نمایید:
• از حرارت زیاد دوری کنید. اگر عادت دارید بلافاصله پس از حمام موها را با سشوار خشک کنید بهتر است این عادت را به کلی کنار بگذارید. خشک کردن موها را سشوار اثر نرم کننده را از بین می برد. بگذارید موها در دمای اتاق به طور طبیعی خشک شوند تا رطوبت لازم در موها حفظ شود.
• به تازگی موهای خود را اکستنشن، رنگ و یا فر کرده اید؟ در این شرایط به خوبی از موها مراقبت کنید تا دوام رنگ مو و یا حالت فر آن بیشتر شود و در کوتاه مدت نیاز به تمدید مجدد آن نداشته باشید. هرگز موهای اکستنشن را رنگ و یا فر نکنید. همیشه رنگ موی اکستنشن را متفاوت انتخاب کنید تا نیازی به رنگ کردن آنها نداشته باشید. مراقبت از موها باعث احیا شدن بافت موهای آسیب دیده نیز می شود.
• مصرف اسیدهای آمینه را افزایش دهید. از عادات غذایی ناسالم خود پرهیز نمایید. به طور کلی رشد مو به مقدار کافی پروتئین، ویتامین، آهن و روی نیاز دارد. منابع غذایی متنوعی وجود دارد که سرشار از اسیدهای آمینه است. کلم بروکلی، مرغ، آجیل، تخم مرغ، ماهی، حبوبات و محصولات لبنی همگی برای سلامت موها بسیار مفید هستند.
» درمان موخوره
اگر موها دچار این عارضه شوند چه باید کرد؟
• برای انتهای موها از شامپوی نرم کننده استفاده کنید. مرطوب کننده و روان کننده موجود در این شامپوها باعث ترمیم موخوره می شود. هنگام شستشوی نوک موها با نرم کننده تمامی موها را ماساژ دهید تا به داخل حجم مو نفوذ کند.
• همچنین می توانید در رژیم غذایی خود میزان جذب آب بدن را افزایش داده و میوه و سبزیجات بیشتری مصرف کنید تا رطوبت موها تامین شود.
›چه کمبودی در موها باعث بروز موخوره می شود؟
نبود آمینواسید (متیونین و سیستئین) کافی در موها موجب شکننده شدن بافت موها میگردد و انتهای مو به آسانی دوشاخه شده و میشکند. حرارت و تحریک مواد شیمیایی نیز به موها آسیب می رسانند. استفاده روزانه از اتوی مو و سشوار همچنین رنگ کردن موها بدون هیچ زمان استراحتی، رطوبت و آب زیر کوتیکول موها را به حباب هایی تبدیل می کند که باعث خشک و شکننده شدن و حتی مرگ سلولهای مو می شوند. کمبود رطوبت لازم در موها را می توان با استفاده از شامپو و لوسیون های مخصوص برطرف نمود.
چه عواملی باعث ایجاد موخوره می شود ؟
• خشک شدن بیش از حد موها
• استفاده از شامپوهایی با خاصیت تهاجمی
• شستشوی زیاد مو
• استرس زیاد
• باد، هوای سرد، اشعه ماورا بنفش و گرما همگی باعث آسیب مو می شوند.
• آسیب مکانیکی مانند شانه زدن بیش از حد موها
• رنگ کردن بیش از حد مو
• پرم های شیمیایی
• آسیب ناشی از گرما: مانند استفاده از اتو مو و سشوار
انواع موخوره
جالب است بدانید که موخوره انواع مختلفی دارد:
موخوره کلاسیک
رایجترین نوع موخوره نوع کلاسیک آن است که در آن مو به دو شاخه تقسیم شده و شبیه دم ماهی میشود.
موخوره ناقص
در این نوع، تار مو در یک نقطه خاص ضعیف میشود اما به طور کامل شکافته نمیشود و ظاهری مثل سوراخ انتهای سوزن پیدا میکند.
موخوره درختی
این نوع از شکافته شدن مو به این صورت است که موها شبیه شاخههای درخت به چند بخش تقسیم میشوند. وقتی موها به این حالت در میآیند به این معناست که کوتیکول مو آنقدر ضعیف شده که دیگر نمیتواند تار مو را یکپارچه نگه دارد.
موخوره گرهای
خانمهایی که به طور طبیعی موهای مجعد دارند، بیش از همه درگیر این مشکل میشوند. در این نوع از موخوره، تار مو روی خود حلقه شده و گرههای کوچکی را ایجاد میکند که با لمس کردن کاملا قابل پیدا کردن هستند.
موخوره Y شکل
این نوع از موخوره هم بسیار رایج است که در آن تار مو به طور مساوی به ۲ قسمت تقسیم میشود و شکلی شبیه به Y دارد.
نازک شدن انتهای مو
نوع دیگری از مو خوره نوعی است که در آن تار مو شکافته نمیشود، بلکه انتهای مو نسبت به دیگر قسمتهای آن نازکتر میشود.
علت موخوره چیست؟
مو خوره یا split end به یکی از دلایل زیر ایجاد میشود:
بستن محکم مو با کش
دقت کردهاید که وقتی موهای خود را از حالت دم اسبی بیرون میآورید، چند تار مو به کش موی شما چسبیده است؟ اگر به شکل صحیح و اصولی و با استفاده از وسایل مناسب موهای خود را نبندید، به موهای خود آسیب میرسانید.
کشهای لاستیکی و پلاستیکی به دلیل اصطکاکی که روی تار مو ایجاد میکنند، به سلامت مو آسیب میزنند و این مسئله میتواند یکی از دلایل ایجاد موخوره به حساب آید. برای بستن مو استفاده از کشهای پارچهای را به شما پیشنهاد میدهیم.
رنگ و دکلره کردن
استفاده بیش از حد از مواد شیمیایی که هنگام رنگ و دکلره از آنها استفاده میکنید میتوانند به مو آسیب رسانده و باعث ایجاد موخوره شوند زیرا رطوبت طبیعی مو را از بین میبرند. فرآیندهای شیمیایی کوتیکول مو را ضعیفتر کرده و آنها را مستعد شکافته شدن و دو شاخه شدن میکنند.
شستشوی بیش از حد مو
وقتی زیاد به حمام رفته و موهای خود را شامپو میزنید ممکن است چربی طبیعی مو از بین برود و موها خشک و زبرتر به نظر برسند. اگرچه تمیز نگه داشتن موها اهمیت بالایی دارد اما واقعا لازم نیست که هر روز هنگام دوش گرفتن حتما به موهای خود شامپو بزنید.
اینکه چند بار در هفته باید به حمام بروید، بستگی به نوع و جنس موهای شما دارد. دقت کنید که هنگام خرید شامپو حتما بر اساس نوع موی خود اقدام کنید.
افراط در شانه کردن و برس کشیدن
درست مانند بیش از حد شامپو زدن، افراط در شانه کردن و برس زدن به موها نیز ممکن است منجر به موخوره شود. اگر حس میکنید موهایتان زیاد دچار گره میشود و مدام باید آن را شانه کنید، به جای این کار به دنبال راه دیگری باشید. مثلا از یک نرم کننده یا ماسک مو استفاده نمایید تا به نرمی و لطافت موهای شما کمک شود.
خشک کردن موها
بعد از حمام از حولههای زبر برای خشک کردن موهای خود استفاده نکنید. همچنین خشک کردن مو با سشوار و کلیه لوازم حرارتی را هم کاهش دهید. هنگام خشک کردن مو با حوله با ملایمت رفتار کنید تا اصطکاک زیاد باعث آسیب به موهای شما نشود.
درمان موخوره
متاسفانه باید بگوییم که هیچ راهی برای درمان موخوره وجود ندارد. تنها راه خلاص شدن از شر موخوره کوتاه کردن موها است:
کوتاه کردن مو تنها داروی موخوره
سادهترین راه برای رهایی از شر موخوره، کوتاه کردن موها است. هر ۶ تا ۸ هفته یکبار بهتر است حداقل ۱ سانتی متر از موهای خود را کوتاه کنید. اگر بعد از مشاهده مو خوره برای خلاصی از آن اقدامی انجام ندهید، موخوره بیشتر خواهد شد و شما مجبور میشوید موهای خود را بیشتر کوتاه کنید. پس قد موهایتان به شدت کاهش خواهد یافت.
جدیدترین روش درمان موخوره
ولاتراپیا velaterapia یک راه جدید برای درمان مو خوره به حساب میآید. در این روش باید انتهای موها را پیچانده و بعد با نور شمع انتهای موهای خود را بسوزانید. تصور میشود که با این روش بتوان از دو شاخه شدن مجدد پیشگیری به عمل آورد. در مورد اینکه آیا این روش مناسب است یا نه حتما با پزشک متخصص پوست و مو مشورت کنید. این کار باید با احتیاط زیاد صورت گیرد تا پوست و مو دچار سوختگی نشود. بهترین روش پیشنهادی ما به شما همان کوتاه کردن مو است که در قسمت قبل شرح دادیم.
روشهای جلوگیری از ایجاد موخوره
پیشگیری از ایجاد موخوره کار سادهای نیست اما با این حال روشهایی وجود دارد:
- هر روز موهای خود را نشویید. گاهی میتوانید بدون اینکه شامپو بزنید، فقط از نرم کننده برای ساقه موهای خود استفاده کنید تا به رطوبت رسانی به مو کمک شود.
- هر ۶ هفته یکبار مقدار از موهای خود را کوتاه کنید.
- جهت شستشو از شامپوهای ملایم با ترکیبات طبیعی استفاده نمایید.
- بعد از شامپو حتما به موهای خود نرم کننده یا ماسک مو بزنید.
- برای باز کردن گره موها در حالت خیس از یک شانه دندان پهن استفاده نمایید.
- موهای خود را کمتر رنگ و دکلره کنید.
- از ابزار حرارتی مثل سشوار و اتوی مو کمتر استفاده کنید.
- از مکملهای تقویت کننده مو که حاوی زینک، بیوتین و دیگر ویتامینهای گروه ب باشند استفاده کنید.
تاثیر کلاژن در درمان موخوره
در ابتدای این مقاله به نقش کلاژن در موخوره اشاره کردیم. مطالعات نشان داده است که کلاژن در درمان موهای خشک و شکننده تاثیرگذار است. همچنین از آنجایی که به حفظ هیدراتاسیون مو کمک میکند میتواند در پیشگیری از موخوره نیز مفید باشد. قرص یا پودر کلاژن را میتوانید حتی به صورت آنلاین از داروخانهها بخرید.
چه افرادی بیشتر در معرض موخوره هستند؟
افراد آفریقایی تبار بیش از دیگر افراد ممکن است دچار موخوره شوند. نتیجه یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ نشان داد که موهایی با بافت آفریقایی بیشتر در معرض آسیب هستند زیرا ساقههای مو بیضی شکل هستند و فولیکولهای مو رشد کندتری داشته و تراکم مو هم اندک است. موی افراد آفریقایی بیشتر در معرض شکنندگی و دوشاخه شدن قرار میگیرد.
روشهای درمانی موخوره
باید دانست که درمان موخوره به صورت کامل امکانپذیر نیست. درواقع هرزمان که موخوره در ساقههای متعدد مو مشاهده شود، راهی بجز کوتاه کردن بخشهای مبتلا وجود ندارد. اما درصورتی که در مراحل ابتدایی باشید یا تعداد کمی از موهایتان درگیر شده باشد، میتوان برخی راههای موثر را درپیش گرفت. پیشنهادهای پزشکان متخصص مو در این مواقع شامل موارد زیر میشود:
- استفاده از سرمهای تقویت مو
- استفاده از ماسکهای مخصوص موخوره
- استفاده از روغنهای نرمکننده و مخصوص
- استفاده از ویتامینهای خوراکی
درپیش گرفتن هریک از این راهکارها پس از کوتاه کردن موخورهها از ساقه میتواند به پیشگیری هرچه بهتر و کاملتر از ابتلای مجدد کمک کند.
درمانهای خانگی موخوره
اگر موهایی مستعد موخوره دارید میتوانید برخی روشهای خانگی را نیز برای پیشگیری و درمانها ابتدایی درپیش بگیرید. یا اگر شرایط کاریتان به شکلی است که موهای شما در خطر ابتلا به موخوره است. برای مثال مربی شنا هستید یا مثلا در کارخانه نساجی کار میکنید. در این مواقع حتی موی کوتاه هم امکان ابتلا به موخوره دارد. روشهای خانگی و کمضرر یا بیضرر که میتوانند به شما در پیشگیری یا درمان ابتدایی موخوره کمک کنند عبارتند از:
ماسک شنبلیله
برای تهیه این ماسک شنبلیله خرد شده را به آب جوشیده و داغ اضافه کرده فرصت میدهید تا خنک شود. به هر ۱ لیوان مخلوط آماده شده ۱ قاشق روغن زیتون اضافه کنید. پس از ۱ ساعت مخلوط آماده شده را صاف کرده و محلول به دست آمده را به موها بزنید. ۱ ساعت صبر کنید و سپس شستوشو دهید.
ماسک عسل برای موخوره
برای تهیه این ماسک ۲ قاشق عسل، ۲ قاشق روغن زیتون، ۲قاشق گلیسیرین و ۲ قاشق روغن بادام مخلوط کره روی ساقه مو ماساژ دهید. پس از گذشت حدود ۳۰ دقیقه شستشو دهید.
ماسک آلوورا برای موخوره
برای تهیه این ماسک ۲ عدد ژل برگ آلوورا، ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون، ۲ قاشق روغن کرچک و ۱ قاشق آبلیموی تازه را مخلوط کرده و روی موها ماساژ دهید. پس از ۳۰ دقیقه بشویید.
ماسک بابا آدم برای موخوره
برای تهیه این ماسک مقداری برگ رزماری و ریشه گیاه بابا آدم را حرارت داده و سپس محلول صاف شده را روی ساقه مو ماساژ دهید. بعد از حدود ۸ ساعت بشویید .
ماسک سس مایونز برای موخوره
برای تهیه این ماسک مایونز پرچرب را بهصورت خالی یا با ۲ قاشق روغن زیتون مخلوط کنید و به موها بزنید و بعد از حدود یک ساعت شستشو دهید. مایونز خانگی تاثیر بهتری خواهد داشت.
ماسک سرکه سیب برای موخوره
برای تهیه این ماسک ۱ فنجان سرکه سیب را با آب مخلوط کرده و پس از شستن موها با شامپو این محلول را روی مو ماساژ دهید. بعد از ۱۰ دقیقه آبکشی کنید.
استفاده از این ماسکها معمولا روشهایی برپایه طب سنتی هستند. بنابراین برای تعداد دفعات استفاده از آنها درطول هفته میتوانید از متخصص طب سنتی مشورت بگیرید. همچنین اینکه کدامیک برای کدام مرحله از موخوره و شرایطی مناسبتر است. بهطور کلی استفاده از این ماسکها درصورتی که مخلوط به پوست سر نرسد هیچ ضرری نداشته و میتوان بین یک تا دوبار در هفته استفاده کرد.
موخوره چیست؟ معمولا به دو یا چند شاخه شدن موها موخوره میگویند. با این حال چنانچه در این مقاله شرح دادیم این عارضه انواع مختلفی دارد. با تقویت موهای خود میتوانید از بروز مو خوره پیشگیری به عمل آورید. آیا تغذیه شما مناسب است و فکر میکنید روزانه همه مواد مغذی در رژیم شما وجود دارد؟ اگر چنین نیست شاید بهتر باشد از یک قرص تقویت کننده مو کمک بگیرید.