خواص ویتامین دی
ویتامین D و کاهش خطر بیماری‌های خود ایمنی

سیستم ایمنی بدن شما با حمله به میکروب‌هایی که وارد بدن می‌شوند، مانند ویروس‌ها و باکتری ها، از آن در برابر بیماری‌ها و عفونت‌ها محافظت می‌کند. سیستم ایمنی شما می‌تواند تشخیص بدهد که میکروب‌ها بخشی از بدن فرد نیستند، بنابراین به آن‌ها حمله می‌کند و آن‌ها را از بین می‌برد. اگر شما به یک بیماری خودایمنی مبتلا شوید، سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه به سلول‌های سالم اندام‌ها و بافت‌های شما حمله می‌کند.

بیش از ۸۰ نوع بیماری خودایمنی وجود دارد. آنها می‌‌توانند تقریباً هر قسمت از بدن شما را تحت تأثیر قرار دهند. به عنوان مثال، آلوپسی آره آتا یک بیماری خودایمنی پوست است که باعث ریزش مو می‌شود. هپاتیت خودایمنی بر کبد تأثیر می‌گذارد. در دیابت نوع ۱، سیستم ایمنی به پانکراس حمله می‌کند و در آرتریت روماتوئید، این سیستم می‌تواند به بسیاری از قسمت‌های بدن از جمله مفاصل، ریه‌ها و چشم‌ها حمله کند.

بیماری خود ایمنی

نتایج تحقیقات جدید

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که مزایای احتمالی ویتامین D و مکمل‌های امگا ۳ ممکن است شامل دفع بیماری‌های خود ایمنی باشد. در کالج آمریکایی روماتولوژی ACR Convergence 2021، محققان نتایج اولین کارآزمایی بزرگ، ملی و تصادفی‌سازی شده کنترل‌شده را ارائه کرده‌اند که ارزش ویتامین D، اسید چرب امگا ۳ یا هر دو مکمل را در پیشگیری از بیماری‌های خودایمنی مورد بررسی قرار می‌دهد.

در این کارآزمایی، مصرف مکمل‌های ویتامین D و اسیدهای چرب امگا ۳ به مدت ۵ سال باعث کاهش ۲۵ تا ۳۰ درصدی بروز بیماری‌های خودایمنی در افراد مسن در مقایسه با عدم مصرف آنها شد.

پروفسور JoAnn Manson، یکی از نویسندگان این تحقیق، اهمیت این تحقیق را برای Medical News Today این گونه خلاصه کرد:

“هر دو ویتامین D و اسیدهای چرب امگا ۳ دریایی دارای خواص تعدیل کننده ایمنی و ضد التهابی هستند. بنابراین، یافته‌های ما مبنی بر اینکه مکمل‌های ویتامین D، چه به تنهایی و چه در ترکیب با امگا ۳‌های دریایی، خطر ابتلا به اختلالات خود ایمنی را کاهش می‌دهند، از نظر بیولوژیکی قابل قبول است. اگرچه نیاز به مطالعه بیشتر دارد. یافته‌ها هیجان‌انگیز هستند، زیرا هیچ درمان پیشگیرانه دیگری برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری‌های جدی وجود ندارد.”

در مشاهدات اکولوژیکی گذشته، ثابت شده بود که بیماری التهابی روده، مولتیپل اسکلروزیس، و دیابت نوع ۲ در عرض‌های جغرافیایی شمالی، جایی که سطح ویتامین D در گردش خون پایین‌تر است، شیوع بیشتری دارند.

بنابراین لازم است که ما اطلاعات بیشتری در مورد این ویتامین، فواید و منابع آن کسب کنیم و آن را در برنامه روزانه خود بگنجانیم. از این رو می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر با ادامه این مطلب همراه شوید.

تحقیقات بالینی

همه چیز درباره‌ ویتامین D

ویتامین D یک ویتامین ضروری است که به تنظیم کلسیم و فسفر در بدن کمک می‌کند. همچنین در حفظ ساختار استخوانی مناسب نقش دارد.

انواع مختلفی از ویتامین D از جمله ارگوکلسیفرول ( D2) و کوله کلسیفرول (D3) وجود دارد. این ویتامین در ماهی، تخم مرغ و شیر غنی شده وجود دارد. همچنین در صورت قرار گرفتن در معرض نور خورشید در پوست ساخته می‌شود. در طول دوره‌های تابش نور خورشید، ویتامین D در چربی ذخیره می‌شود و زمانی که نور خورشید در دسترس نیست آزاد می‌شود.

مکمل‌های ویتامین D نیز معمولا برای درمان و پیشگیری از کمبود آن استفاده می‌شوند. افرادی که به اندازه کافی آفتاب نمی‌گیرند و افراد بالای ۶۵ سال، در معرض خطر کمبود قرار دارند. البته لازم به ذکر است که در حال حاضر هیچ مدرک قوی برای حمایت از استفاده از مکمل‌های ویتامین D برای COVID-19 وجود ندارد. اما حفظ سطح سالم این ویتامین برای بدن بسیار مهم است. این کار را می‌‌توان با مصرف روزانه ۴۰۰-۱۰۰۰ واحد بین المللی ویتامین D یا گذراندن ۱۵ تا ۳۰ دقیقه زیر نور خورشید در هر روز انجام داد.

انواع ویتامین دی

فواید ویتامین D

این ویتامین نقش‌های متعددی در بدن دارد. این نقش‌ها شامل موارد زیر است:

  1. ترویج استخوان‌ها و دندان‌های سالم
  2. حمایت از سلامت سیستم ایمنی، مغز و سیستم عصبی
  3. تنظیم سطح انسولین و حمایت از مدیریت دیابت
  4. حمایت از عملکرد ریه و سلامت قلب و عروق
  5. تاثیر بر بیان ژن‌های دخیل در توسعه سرطان

برای آشنایی بیشتر با این نقش‌ها می‌توانیم موارد زیر را بیان کنیم:

استخوان‌های سالم:

ویتامین D نقش مهمی در تنظیم کلسیم و حفظ سطح فسفر در خون دارد. این عوامل برای حفظ سلامت استخوان‌ها حیاتی هستند. افراد به این ویتامین نیاز دارند تا به روده‌ها اجازه دهد کلسیم را تحریک و جذب کنند و کلسیمی را که کلیه‌ها در غیر این صورت دفع می‌کنند، بازیابند.

کمبود ویتامین D در کودکان می‌تواند باعث ایجاد راشیتیسم شود که به دلیل نرم شدن استخوان‌ها، به وجود می‌آید.

به طور مشابه، در بزرگسالان، کمبود این ویتامین به صورت استئومالاسی یا نرم شدن استخوان‌ها ظاهر می‌شود. استئومالاسی منجر به تراکم استخوان ضعیف و ضعف عضلانی می‌شود.

کمبود ویتامین D همچنین می‌تواند به عنوان پوکی استخوان ظاهر شود، که بیش از ۵۳ میلیون نفر در ایالات متحده یا به دنبال درمان هستند یا با افزایش خطر مواجه هستند.

سلامت استخوان

 کاهش خطر ابتلا به آنفولانزا:

بررسی سال ۲۰۱۸ نشان می دهد که ویتامین D اثر محافظتی در برابر ویروس آنفولانزا دارد. با این حال، مطالعات دیگری نیز بررسی کردند که این ویتامین تأثیری بر خطر ابتلا به آنفولانزا نداشت. بنابراین، تحقیقات بیشتر برای تایید اثر محافظتی ویتامین دی بر آنفولانزا ضروری است.

نوزادان سالم:

کمبود ویتامین D با فشار خون بالا در کودکان ارتباط دارد. یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ ارتباط احتمالی بین سطوح پایین این ویتامین و سفتی دیواره شریانی کودکان را نشان داد.

آکادمی آمریکایی آلرژی آسم و ایمونولوژی (AAAAI) نشان می‌دهد که شواهد به ارتباط بین قرار گرفتن در معرض کمبود ویتامین D و افزایش خطر ابتلا به حساسیت آلرژیک اشاره دارد.

نمونه‌ای از این مورد، کودکانی هستند که نزدیک‌تر به خط استوا زندگی می‌کنند و میزان پذیرش کمتری برای آلرژی در بیمارستان دارند و به ‌علاوه نسخه‌های کمتری از اتوانژکتورهای اپی نفرین دارند. همچنین کمتر احتمال دارد که به بادام زمینی حساسیت داشته باشند.

AAAAI همچنین یک مطالعه استرالیایی در مورد مصرف تخم مرغ را برجسته می‌کند. تخم مرغ یک منبع اولیه رایج ویتامین D است. کودکانی که بعد از ۶ ماه شروع به خوردن تخم مرغ کردند نسبت به کودکانی که بین ۴ تا ۶ ماهگی شروع به مصرف آن کردند، احتمال بیشتری برای ابتلا به آلرژی غذایی داشتند.

علاوه بر این، ویتامین دی ممکن است اثرات ضد التهابی گلوکوکورتیکوئیدها را افزایش دهد. این مزیت آن را به طور بالقوه به عنوان درمانی حمایتی برای افراد مبتلا به آسم مقاوم به استروئید مفید می‌کند.

فواید ویتامین دی برای نوزادان

 بارداری سالم:

یک بررسی در سال ۲۰۱۹ نشان می‌دهد که زنان باردار با کمبود ویتامین D ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به پره اکلامپسی و زایمان زودرس باشند.

پزشکان همچنین وضعیت ضعیف این ویتامین را با دیابت بارداری و واژینوز باکتریایی در زنان باردار مرتبط می‌دانند.

همچنین ذکر این نکته مهم است که در یک مطالعه در سال ۲۰۱۳، محققان سطوح بالای ویتامین دی در دوران بارداری را با افزایش خطر ابتلا به آلرژی غذایی در کودک در ۲ سال اول زندگی مرتبط دانستند.

فواید ویتامین دی در بارداری

خطر کمبود ویتامین D

اگرچه بدن می‌تواند این ویتامین را تولید کند، کمبود آن می‌تواند به دلایل زیادی رخ دهد.

علل کمبود ویتامین دی

  1. نوع پوست: به عنوان مثال، پوست تیره‌تر و ضد آفتاب، توانایی بدن در جذب اشعه ماوراء بنفشB  از خورشید را کاهش می‌دهد. جذب نور خورشید برای پوست برای تولید ویتامین D ضروری است.
  2. ضد آفتاب: یک کرم ضد آفتاب با فاکتور محافظتی در برابر آفتاب (SPF) 30 می‌تواند توانایی بدن برای سنتز ویتامین را تا ۹۵ درصد یا بیشتر کاهش دهد. پوشاندن پوست با لباس نیز می‌تواند از تولید ویتامین دی جلوگیری کند.
  3. موقعیت جغرافیایی: افرادی که در عرض‌های جغرافیایی شمالی یا مناطقی با آلودگی زیاد زندگی می‌کنند، در شیفت‌های شب کار می‌کنند یا در خانه هستند، باید در صورت امکان ویتامین D را از منابع غذایی مصرف کنند.
  4. شیردهی: نوزادانی که به طور انحصاری با شیر مادر تغذیه می‌کنند، به مکمل ویتامین دی نیاز دارند، به خصوص اگر پوست تیره دارند یا کمتر در معرض آفتاب قرار می‌گیرند. آکادمی اطفال آمریکا توصیه می‌کند که همه نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند روزانه ۴۰۰ واحد بین المللی (IU) از این ویتامین به صورت خوراکی دریافت کنند.

اگرچه افراد می‌‌توانند مکمل‌ حاوی این ویتامین را مصرف کنند، اما بهترین کار این است که هر گونه ویتامین یا مواد معدنی را از طریق منابع طبیعی به دست آورید.

علل کمبود ویتامین D

علائم کمبود ویتامین دی

علائم کمبود ویتامین D ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  1. بیماری یا عفونت منظم
  2. خستگی
  3. درد استخوان و کمر
  4. احساس ناخوشی
  5. اختلال در ترمیم زخم
  6. ریزش مو
  7. درد عضلانی

اگر این کمبود برای مدت طولانی ادامه یابد، ممکن است منجر به عوارضی  از جمله موارد زیر شود:

  1. بیماری قلبی عروقی
  2. مشکلات خود ایمنی
  3. بیماری‌های عصبی
  4. عفونت‌ها
  5. عوارض بارداری
  6. برخی از سرطان‌ها، به ویژه سینه، پروستات و روده بزرگ.
علائم کمبود ویتامین D

منابع ویتامین D

دریافت نور کافی خورشید بهترین راه برای کمک به بدن برای تولید ویتامین دی کافی است. منابع غذایی سرشار از این ماده مغذی عبارتند از:

  1. ماهی‌های چرب مانند سالمون، ماهی خال مخالی و تن
  2. زرده تخم مرغ
  3. پنیر
  4. جگر گاو
  5. قارچ
  6. شیر غنی شده
  7. غلات و آبمیوه‌های غنی شده
منابع ویتامین D

دوز مورد نیاز ویتامین D 

افراد می‌‌توانند میزان دریافت ویتامین دی را برحسب میکروگرم (mcg) یا واحد بین المللی (IU) اندازه گیری کنند. یک میکروگرم برابر با ۴۰ واحد بین المللی است.

مصرف روزانه توصیه شده ویتامین D به شرح زیر است:

  1. نوزادان ۰ تا ۱۲ ماه: ۴۰۰ IU (10 میکروگرم).
  2. کودکان ۱-۱۸ ساله: ۶۰۰ واحد بین المللی (۱۵ میکروگرم).
  3. بزرگسالان تا ۷۰ سال: ۶۰۰ IU (15 میکروگرم).
  4. بزرگسالان بالای ۷۰ سال: ۸۰۰ IU (20 میکروگرم).
  5. زنان باردار یا شیرده: ۶۰۰ IU (15 میکروگرم).

قرار گرفتن در معرض آفتاب محسوس روی پوست برهنه به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه، ۲ تا ۳ بار در هفته، به بدن اکثر افراد اجازه می دهد تا ویتامین D کافی تولید کنند. با این حال، این ویتامین به سرعت تجزیه می‌شود، به این معنی که ذخایر ممکن است به خصوص در زمستان کم شود.

خطرات مصرف بیش از حد ویتامین دی

حد بالایی که متخصصان مراقبت های بهداشتی برای ویتامین D توصیه می‌کنند ۴۰۰۰ واحد بین المللی در روز  برای بزرگسالان است. با این حال، مؤسسه ملی بهداشت (NIH) می گوید که سمیت این ویتامین در مصرف کمتر از ۱۰۰۰۰ IU در روز بعید است.

مصرف بیش از حد ویتامین D می‌تواند منجر به کلسیفیکاسیون بیش از حد استخوان‌ها و سخت شدن عروق خونی، کلیه، ریه و بافت‌های قلب شود.

مصرف بیش از حد ویتامین D

شایع ترین علائم مصرف بیش از حد ویتامین D شامل سردرد و حالت تهوع است. با این حال، مصرف این ویتامین بیش از حد نیز، می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

  1. از دست دادن اشتها
  2. دهان خشک
  3. طعم فلزی
  4. استفراغ
  5. یبوست
  6. اسهال

ویتامین D اضافی معمولاً از مصرف بیش از حد مکمل‌ها به وجود می‌آید. بهتر است آن را از منابع طبیعی دریافت کنید.